ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Γράφει ο

Νίκος Αναγνωστάτος

10.7.2007                                       

Αναγκαία προϋπόθεση σωστής λειτουργίας του κράτους

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ανοίγει το δρόμο για Κυβερνήσεις συνεργασίας

          Με αφορμή τις πρόσφατες πυρκαϊές, κατά τις οποίες η αντιπολίτευση βρήκε αφορμή να κατηγορήσει τη Κυβέρνηση για ανεπιτυχή συντονισμό  και η Κυβένηση να «απολογείται» ότι έκανε ότι μπορούσε, σε συνδυασμό με την «επανίδρυση του κράτους», που επαγγέλεται ο κ.Καραμανλής, πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να ξεχωρίσει ο ρόλος της Κυβένησης από αυτόν της δημόσιας διοίκησης.

          Το γεγονός ότι η Κυβένηση ασκεί και διοίκηση, είναι ένα κτάλοιπο των πρώτων χρόνων της απελευθέρωσης και δυστυχώς εξακολουθεί να ισχύει για λόγους κυρίως εξουσίας και πελατειακών σχέσεων των πολιτικών, χωρίς να γίνεται αντιληπτό ότι η παθογένεια αυτή δημιουργεί πολλά και ποικίλα προβλήματα τόσο στη δημόσια διοίκηση όσο και στην καθημερινή ζωή των πολιτών, αλλά και αυτής της Κυβέρνησης.

          Θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι η Κυβένηση κυβερνάει, δηλαδή χαράσει την πολιτική της δια των νόμων, παρακολουθεί την αποτελεσματική εφαρμογή της και παρεμβαίνει όπου χρειάζεται, καλύπτει τις ανάγκες του κράτους δια του προϋπολογισμού, εποπτεύει τη δημόσια διοίκηση ή ακόμη και παρεμβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις. Αλλά με κανένα τρόπο δεν θα πρέπει να ασκεί διοίκηση του κράτους, η οποία θα πρέπει να ασκείται αποκλειστικά από τους λειτουργούς της δημόσιας διοίκησης.

          Δεν είναι δυνατό π.χ. ο Υπουργός να εγκρίνει κάθε ενέργεια του Υπουργείου του και ακόμη να λαβαίνει γνώση κάθε εισερχομένου εγγράφου. Όλα αυτά είναι καθήκον και αρμοδιότητα της δημόσιας διοίκησης του κάθε Υπουργείου ή ΝΠΔΔ, οι οποίοι θα πρέπει να κρίνουν αντικειμενικά και σύμφωνα με τους ισχύοντες  νόμους και διατάξεις. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο μεν πολίτης θα αισθάνεται ασφαλής χωρίς την ανάγκη παρέμβασης πολιτικού προσώπου, η δε Κυβέρνηαη θα παραμένει απερίσπαστη να ασκήσει την πολιτική της και να διαγράψει τους σταρτηγικούς της στόχους.

          Πως είναι δυνατό π.χ. να ζητάμε από τον Υπουργό Εσωτερικών να γνωρίζει καλλίτερα από τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, πως θα συντονιστεί αποτελεσματικώτερα η κατάσβεση μιας πυρκαϊάς, ή ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης , με ποιο επιχειρησιακό σχέδιο θα προληφθεί ή θα κατασταλεί μια αναταραχή.

          Η παθογένεια αυτή του συτήματος και η σύγχυση που προκαλείται, αποδυναμώνει τη δημόσια διοίκηση, την καθιστά ανεύθυνη αφού περιμένει οδηγίες από τον Υπουργό για κάτι για το οποίο ο Υπουργός, το πιο πιθανό είναι να έχει απόλυτη άγνοια, που όμως κατηγορείται  για ένα ανεπυτιχές αποτέλεσμα και το χειρότερο, το δέχεται ο ίδιος ο Υπουργός και προσπαθεί να το αιτιολογήσει.

          ΄Ηρθε λοιπόν η ώρα, στα ρηξικέλευθα οράματα του πρωθυπουργού, να συμπεριληφθεί και η αποκοπή της δημόσιας διοίκησης από την Κυβέρνηση και γενικώτερα  τους πολιτικούς της προϊσταμένους, έτσι ώστε να συγκροτήσουμε μιαν ικανή και αξιόπιστη δημόσια διοίκηση και οι όποιες ευθύνες να ζητούνται από αυτή και μόνο.

Η Κυβέρνηση ας φροντίσει να θεσπίσει διαδικασίες αξιοκρατικής επιλογής των στελεχών της δημόσιας διοίκησης, τα οποία να είναι επαρκώς ενημερωμένα και καταρτισμένα για τους νόμους και ιδίως με την σκοπιμότητα των νόμων, ώστε το γράμμα του νόμου να μην καταργεί την ουσία, σε συνδυασμό με ελεγκτικούς αλλά και πειθαρχικούς μηχανισμούς. Έτσι κάθε στέλεχος να γνωρίζει ότι θα πρέπει να είναι ικανό και υπεύτθυνο, δίκαιο και αποδοτικό, άλλως θα υφίσταται τις συνέπειες του νόμου, συμπεριλαμβανομένης και της απόλυσής του.

          Αν η Κυβένηση περιοριστεί στα δικά της καθήκοντα και στο δικό της ρόλο, θα έχουμε αποδοτικώτερη κυβερνητική δράση αφ’ ενός και υπευθυνώτερη και ουσιαστικώτερη δημόσια διοίκηση. Αυτό θα βοηθήσει και στην  σταδιακή αποκομματικοποίηση του κράτους.

          Αυτή θα είναι πράγματι μια ουσιαστική διοικητική μεταρρύθμηση που επαγγέλεται ο Πρωθυπουργός. Άλλωστε δεν νομίζουμε ότι κομίζουμε γλαύκα εις Αθήνας, μια και έτσι λειτουργούν στην Ευρώπη και σε όλα τα προηγμένα κράτη. Ας μην ξεχνάμε ότι το Βέλγιο είχε μείνει κάποτε χωρίς κυβένηση για έναν ολόκληρο χρόνο και το κράτος λειτουργούσε άψογα. Εδώ φοβόμαστε ακόμη και την προεκλογική περίοδο, ότι το κράτος θα υπολειτουργεί διότι, άκουσον άκουσον, οι Υπουργοί θα σχοληθούν με την επανεκλογή τους.

          Μια τέτοια δομή του κράτους, θα επιτρέψει και τη δημιουργία κυβερνήσεων συνεργασίας, χωρίς το φόβο των αναταράξεων της κρατικής μηχανής, φόβος που υπερίπταται ως πέλεκυς τώρα.