ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

                                    ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ                                               

 Η κυβέρνηση να κυβερνάει και να πάψει να διοικεί 

            Γράφει ο                                                                                 Κηφισιά, 6 Ιουνίου 2012       

            Νίκος Αναγνωστάτος    

                                                                                                      

Ήρθε η ώρα των συμμαχικών κυβερνήσεων, από ό,τι δείχνουν οι προτιμήσεις των πολιτών για τις επόμενες εκλογές. Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι αν τα κόμματα είναι έτοιμα για μια τέτοια συνεργασία και αν οι πολίτες γνωρίζουν τις εγγενείς παθογένειες που υπάρχουν. Αυτές οι παθογένειες είναι αδήριτη ανάγκη να εντοπιστούν, έτσι ώστε οι πολιτικοί που πρόκειται να μας κυβερνήσουν, να προσπαθήσουν να τις άρουν, για να υπάρξει κατά το δυνατό απρόσκοπτη διακυβέρνηση συνεργασιών mutatis mutantis.

Δύο είναι οι κύριες παράμετροι οι οποίες δημιουργούν προβλήματα θετικής διακυβέρνησης. Η μία είναι η προγραμματική σύγκλιση, η οποία με κάποια προσπάθεια και αμοιβαίες υποχωρήσεις πάνω στα κυβερνητικά τους προγράμματα και ενδεχομένως στις ιδεολογικές τους αντιλήψεις, να βρεθεί κάποιο σημείο επαφής, ένα modus Vivendi, όσο εύθραυστο και αν αποδειχθεί. Αυτό θα ήταν αρκετό για κάθε ευρωπαϊκή τουλάχιστο χώρα, κάτι που βλέπουμε να συμβαίνει σε αρκετές χώρες.

Η δεύτερη παράμετρος η οποία κυριαρχεί στη χώρα μας και η οποία καθιστά την κυβερνητική συνεργασία από δύσκολη μέχρι αδύνατη, είναι η Δημόσια Διοίκηση η οποία σε κάθε προηγμένη χώρα ασκείται από την ιεραρχία των δημοσίων υπαλλήλων. Στη χώρα μας δυστυχώς, ασκείται από την Κυβέρνηση, δηλαδή από την πολιτική ηγεσία κάθε υπουργείου και αυτό είναι που δημιουργεί τεράστια προβλήματα και ενισχύει τη γραφειοκρατία και ασφαλώς θα υπονομεύσει την όποια κυβέρνηση συνεργασίας.

Ο ρόλος της Κυβέρνησης είναι να διαγράψει την πολιτική στρατηγική, να προτείνει τους νόμους για την εφαρμογή της, αν δεν υπάρχουν, ψηφίζοντάς τους δια της Βουλής και εφαρμόζοντάς τους δια της Δημόσιας Διοίκησης. Άρα ο ρόλος της Δημόσιας Διοίκηση, με την ευρύτερη της έννοια, είναι η εφαρμογή των νόμων και η επίλυση των καθημερινών θεμάτων των πολιτών και των επιχειρήσεων, χωρίς τη μεσολάβηση της πολιτικής ηγεσίας. Όμως δεν λειτουργεί με αυτόν τον ορθολογικό τρόπο η δημόσια διοίκηση, διότι στην ουσία διοικεί η πολιτική ηγεσία, δηλαδή η Κυβέρνηση.

Το κάθε πολιτικό πρόσωπο, από τον Υπουργό μέχρι τον Υφυπουργό και τον Γεν.Γραμματέα κάθε υπουργείου, παρακολουθείται από μια συστάδα συμβούλων και δη καλοπληρωμένων, οι οποίοι είναι αυτοί που εισακούονται από τον πολιτικό τους προϊστάμενο και όχι οι θεσμοθετημένοι δημόσιοι ιεραρχικά υπάλληλοι!  Τις περισσότερες φορές πείθεται(;) ο αρμόδιος υπάλληλος από τον σύμβουλο ή από τον ίδιο τον πολιτικό προϊστάμενο στις «δυσκολότερες» περιπτώσεις, για να υπάρχει η τυπική κάλυψη των αποφάσεων. Τραγικό αν όχι τραγελαφικό. Έτσι και ο κάθε αρμόδιος υπάλληλος κάθε βαθμίδας και αρμοδιότητας, αδιαφορεί και παραμελεί την ουσία κάθε θέματος, αφού άλλος θα αποφασίσει γι’ αυτόν.

Το γεγονός αυτό είναι μια σοβαρή παθογένεια του κράτους, που δημιουργεί δυσλειτουργίες και σοβαρά προβλήματα, όχι μόνο στη δημόσια διοίκηση αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος υποφέρει από την αφόρητη γραφειοκρατία, η οποία πολλές φορές δημιουργείται εκ του μη όντος, προκειμένου να ταλαιπωρηθεί ο καημένος ο πολίτης, για λόγους, στην καλύτερη περίπτωση, απόλαυσης της «εξουσίας», αλλά ποτέ για όφελος κοινού σκοπού, της ανάπτυξης και της προόδου.

Η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να λειτουργεί με βάση τους νόμους και τις διατάξεις, να είναι αρωγός και συμπαραστάτης του πολίτη και των επιχειρήσεων και όχι δυνάστης και τούτο να το κάνει χωρίς να χρειάζεται την προσυπογραφή κάθε απόφασης από τον Υπουργό. Η πολιτική ηγεσία, ασφαλώς οφείλει να εποπτεύει και να επιτηρεί τη Δημόσια Διοίκηση για την ορθολογική εφαρμογή των νόμων και των διατάξεων, να παρεμβαίνει όταν καταστρατηγούνται οι νόμοι στην ουσία τους και όχι μόνο στον τύπο τους και να χρειάζεται η συναπόφασή του ΜΟΝΟ σε ειδικές περιπτώσεις, όταν υπάρχει δυσκολία ερμηνείας των νόμων ή όταν χρειάζεται μια καθαρά πολιτική απόφαση, σε περίπτωση κενού νόμου, γιατί υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις, για το κοινό όφελος πάντοτε.

Η απόλυτη απόδειξη ύπαρξης αυτής της παθογένειας, είναι το γεγονός ότι παραλύει το κράτος στις περιόδους εκλογών και μη ύπαρξης κυβέρνησης δια κάποιο λόγο. Εν όψει λοιπόν της διαφαινόμενης συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας κομμάτων, θα πρέπει επομένως, τα πιθανά κόμματα εξουσίας, να μελετήσουν αυτό το τόσο σοβαρό πρόβλημα, να καταλήξουν σε μια, κατά το δυνατό δυνατή λύση, ώστε να αποφευχθεί κυβερνητική αποτυχία για αυτόν τον λόγο. Πρώτο βήμα, η κατάργηση των συμβούλων των πολιτικών των υπουργείων, ή τουλάχιστο να περιοριστεί πάρα πολύ ο αριθμός τους και ο Θεός (της Ελλάδας) βοηθός.

Νίκος Αναγνωστάτος                                                                                                                        e-mail: info@elvian.gr

 Η κυβέρνηση να κυβερνάει και να πάψει να διοικεί

Γράφει ο
Νίκος Αναγνωστάτος

 

Ήρθε η ώρα των συμμαχικών κυβερνήσεων, από ό,τι δείχνουν οι προτιμήσεις των πολιτών για τις επόμενες εκλογές. Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει είναι αν τα κόμματα είναι έτοιμα για μια τέτοια συνεργασία και αν οι πολίτες γνωρίζουν τις εγγενείς παθογένειες που υπάρχουν. Αυτές οι παθογένειες είναι αδήριτη ανάγκη να εντοπιστούν, έτσι ώστε οι πολιτικοί που πρόκειται να μας κυβερνήσουν, να προσπαθήσουν να τις άρουν, για να υπάρξει κατά το δυνατό απρόσκοπτη διακυβέρνηση συνεργασιών mutatis mutantis.

Δύο είναι οι κύριες παράμετροι οι οποίες δημιουργούν προβλήματα θετικής διακυβέρνησης. Η μία είναι η προγραμματική σύγκλιση, η οποία με κάποια προσπάθεια και αμοιβαίες υποχωρήσεις πάνω στα κυβερνητικά τους προγράμματα και ενδεχομένως στις ιδεολογικές τους αντιλήψεις, να βρεθεί κάποιο σημείο επαφής, ένα modus Vivendi, όσο εύθραυστο και αν αποδειχθεί. Αυτό θα ήταν αρκετό για κάθε ευρωπαϊκή τουλάχιστο χώρα, κάτι που βλέπουμε να συμβαίνει σε αρκετές χώρες.